Historia komunikacji w Bielsku-Białej, odc. 11
Zapraszam Was w podróż ćwierć wieku wstecz, gdy komunikacja miejska miasta Bielsko-Biała przeżywała jeden ze swoich największych rozkwitów. Wspominam dzisiaj dwudziestą piątą rocznicę wycofania z ruchu liniowych autobusów Ikarus-Zemun IK160 produkcji jugosłowiańskiej. W historii bielskiego MPK/MZK było ich zaledwie… trzy.
Pojazdy wyprodukowano w 1989 roku w fabryce w belgradzkiej dzielnicy Zemun aby w 1990 roku przyjechały do Polski. Wpisano je na stan Miejskiego Przedsiębiorstwa Komunikacyjnego w Bielsku-Białej nadając im nr taborowe #705, #706 i #707 oraz nr rejestracyjne z wyróżnikami ‘BLB’ (dla ciekawskich autobus #705 miał tablice rejestracyjne BLB 249B, #706 to BLB 250B a #707 BLB 252B). Wozy te niczym się nie różniły, poza oczywiście malaturą zewnętrzną, od Ikarusów-Zemunów z P.P.K.S. Bielsko-Biała czy P.P.K.S. Oświęcim, które w sporych ilościach pojawiały się na kursach lokalnych do Szczyrku, Jaworza, Strumienia czy Oświęcimia.
Jak, zapewne się domyśliliście, autobusy te nie były idealne do obsługi wzmożonych potoków na liniach komunikacji miejskiej w mieście pokroju Bielska-Białej. Problemem, moim zdaniem, był brak III drzwi, bowiem autobus ten posiadał tylko trzy pary otwieranych do środka drzwi w układzie 2-2-0-2, co szczególnie dla pasażerów zajmujących miejsca w okolicach przegubu oraz tuż za nim w naczepie, powodowało komplikacje przy opuszczaniu pojazdu. Nie oszukujmy się, te autobusy w wersji trzydrzwiowej dla Polski były „udręką” dla pasażerów komunikacji miejskiej.
Z wiedzy jaką posiadam, właśnie z powyższych powodów, kierowano je do obsługi linii o mniejszych potokach pasażerskich, ale gdzie potrzebny był autobus przegubowy. Z uwagi, iż do czasów współczesnych w bielskim przedsiębiorstwie nie istniała tzw. „struktura taboru” na linie komunikacyjne, co oznaczało, że autobus każdej długości mógł wyjechać na każdą linię, ale z pierwszeństwem by pojazdy przegubowe kierować do obsługi takich linii jak: 2, 4, 6, 8, 10, 11, 28, 30, 31, 56 czy 57 (oczywiście na trasach z lat 90tych oraz 2000nych).
Już po siedmiu latach eksploatacji jeden z autobusów został wycofany i skierowany do jazd szkoleniowych jako nauka jazdy dla przyszłych kierowców. Tym „szczęśliwcem” okazał się autobus o nr taborowym #705. Jego kariera jako pojazd szkoleniowy nie trwała jednak długo, bowiem pod koniec 1999 roku ostatecznie skierowano go do postępowania kasacyjnego. Okazał się zbędny do ruchu liniowego, bowiem po bielskich ulicach jeździło wiele egzemplarzy węgierskich Ikarusów serii 280, które zdecydowanie bardziej nadawały się do komunikacji miejskiej. Autobus o nr taborowym #706 wycofano z zadań liniowych w sierpniu 1998 roku i oficjalnie przekazano parafii rzymskokatolicka w Mścislawiu na Bialorusi. Co później się wydarzyło z tym pojazdem? Historia o tym milczy… Z początkiem 2000 roku, najprawdopodobniej w styczniu, sprzedano do Przedsiębiorstwa Komunikacji Samochodowej w Żywcu ostatni egzemplarz o nr taborowym #707. Przyjmujemy, wg naszej i naszych bielskich przyjaciół wiedzy, iż styczeń 2000 roku jest oficjalnym końcem eksploatacji autobusów Ikarus-Zemun IK160P w bielskim MZK. #707, po zasileniu parku taborowego żywieckiego PKSu posłużył jeszcze przez siedem lat obsługując najbardziej oblegane kursy szkolne dowożące i dowożące uczniów żywieckich szkół.
Jugosłowiańskie Ikarusy to konstrukcja, która powstała w kooperacji pomiędzy belgtadzką fabryką a Zakładami Samochodowymi „Jelcz”, bowiem karoserie dla modelu IK160P składane były właśnie w jelczańskiej fabryce. Sercem tego autobusu jest polska jednostka napędowa produkcji zakładów w Mielcu, a za zmianę biegów odpowiada także polski mechanizm z zakładów w Tczewie. W nadwoziu oraz w wyposażeniu wnętrza tych autobusów znajdziemy wiele elementów wykorzystywanych wcześniej choćby w takich pojazdach jak Berliet PR100 czy Jelcz-Berliet PR110. Kończąc, Bielsko-Biała była jednym z kilku polskich miast, które eksploatowały te bałkańskie pojazdy w komunikacji miejskiej i, summa summarum, pozbyła się ich bez żalu…
Dla ciekawskich troszkę danych technicznych:
➡️ marka: Ikarus-Zemun
➡️ model: IK160P
➡️ producent: fabryka „Ikarus” Belgrad, Jugosławia
➡️ rok produkcji: 1989
➡️ rok dostawy: 1990
➡️ silnik: WSK Mielec SW680/56
➡️ moc silnika: 185 KM
➡️ pojemność silnika: 11 100 cm3
➡️ skrzynia biegów: VI-biegowa, mechaniczna
➡️ model skrzyni biegów: FPS Tczew S6-90U
➡️ ilość drzwi: 3
➡️ układ drzwi: 2-2-0-2
➡️ miejsca siedzące: 45
➡️ miejsca stojące: 145
➡️ klimatyzacja: brak
➡️ system informacji pasażerskiej: tablice liniowe
➡️ lata eksploatacji w Bielsku-Białej: 1990-2000
