Witam Was wszystkich spędzających czas przed monitorami, smartfonami i wszelkimi innymi ekranami. Dzisiaj w udziale przypadło mi napisanie kilku słów o bardzo nietypowym autobusie zabytkowym ponieważ to właśnie dzisiaj, dnia 8 października, mija już 13 lat odkąd ten polskiej produkcji autobus został odkupiony przez Galicyjskie Stowarzyszenie Miłośników Komunikacji z Nowego Sącza.
O jaki pojazd chodzi?
Znacie wyprodukowanego w 1999 roku Jelcza L090M? Egzemplarz, który posiadają sądeccy miłośnicy z GSMK jest w pełni sprawy i od swojego początku związany jest z Nowym Sączem ponieważ zakupiony został w 1999 roku przez Miejskie Przedsiębiorstwo Komunikacyjne sp. z o.o. Dostał on numer taborowy #51 i rozpoczął swoją – jak się potem okazało – 10-letnią karierę w komunikacji miejskiej Nowego Sącza oraz miejscowości ościennych. „51” był jednym z trzech takich Jelczy, które w 1999 roku trafiły na stan MPK. Pozostałe dwa otrzymały numery taborowe #52 oraz #53, jednak tylko ten jeden miał tak dużo szczęścia by stać się zabytkiem.
Jelcze z MPK wyposażone były w silnik diesla produkcji MAN, model D0824LFL09 o mocy 155 KM, który został zblokowany z oczywiście manualną skrzynią biegów ZF S6-36 posiadającą 6 przełożeń. Model ten powstał na bazie kompletnego podwozia samochodu ciężarowego Star 12.155 produkowanego w okresie lat 1998 – 2000 w starachowickich zakładach samochodowych. Nadwozie Jelcza L090M zostało tak zaprojektowane by w maksymalnym stopniu przypominał on Jelcza T120, czyli wersję turystyczną popularnej „stodwudziestki”. Autobus posiada dwa wejścia na pokład. Pierwsze są przesunięte bliżej środka ze względu na zamontowanie silnika na zwisie przednim natomiast drugie z tyłu pojazdu za tylną osią.
Przednia oś zawieszona została na resorach parabolicznych z dwoma amortyzatorami, natomiast tylna oś napędowa na półresorach i miechach pneumatycznych. Pojemność maksymalna autobusu, według producenta, wynosić miała 59 pasażerów, przy czym 29 osób mogło podróżować na miejscach siedzących. Rozmieszczenie miejsc siedzących przedstawia się następująco: podwójny rząd siedzeń od strony kierowcy i pojedynczy rząd siedzeń od strony drzwi plus 5 siedzeń za tylnymi drzwiami. Za informację pasażerską posłużyły zielone wyświetlacze, z którymi wszystkie 3 Jelcze dojeździły do końca swojej służby w 2009 roku.
Po 10 latach eksploatacji MPK Nowy Sącz zdecydowało się wycofać wszystkie egzemplarze. Jak już wspomniałem, tego o numerze ’51’ nabyło GSMK Nowy Sącz, które w 2010 roku przeprowadziło w autobusie tzw. naprawę bieżącą w trakcie której duża część tyłu pojazdu musiała zostać poddana całkowitej odbudowie ze względu na jej fatalny stan. Poza tym Jelcz otrzymał nowe schody, nowe poszycie poniżej listwy ozdobnej oraz kilka innych prac mających na celu przywrócenie mu dawnego blasku.
W 2010 roku autobus nareszcie pokazał swoje oblicze po remoncie zachowując pierwotny numer taborowy i malowanie, ale zyskując już oficjalnie żółte, zabytkowe tablice rejestracyjne KN 051, z którymi pozostał po dziś dzień. Na koniec chciałbym dodać, iż w historii produkcji Jelczańskich Zakładów Samochodowych wyprodukowano zaledwie ok. 20 sztuk autobusów tego modelu…
Dla chętnych kilka danych technicznych autobusu:
Silnik: MAN DO834 LF 03,
Pojemność silnika: 4 580 cm3,
Moc silnika: 155 KM,
Ilość miejsc: 60 (w tym 27 siedzących),
Układ drzwi: 0-2-2,
Długość: 9430 mm,
Szerokość: 2500 mm,
Wysokość: 3067 mm,
Wysokość podłogi: 885 mm,
Dodatkowe wyposażenie: ABS,
Rok produkcji: 1999,
I NB (GSMK Nowy Sącz): 2009,
Właściciele:
A. MPK Nowy Sącz (1999-2009),
B. GSMK Nowy Sącz (od 2009),
Tablice rejestracyjne:
1. NAZ 8351 (1999-2010),
2. KN 051 (od 2010)
