Tym artykułem rozpoczniemy opisywanie wagonów, którymi jeździmy. A zaczniemy od najpopularniejszego w Polsce wagonu przedziałowego… Choć po przeróżnych modernizacjach nie wszystkie obecnie mają przedziały. Ale o tym później.
Wagony 111A, bo o nich mowa, powstawały w poznańskich zakładach HCP w latach 1969-1989. Wagony te fabrycznie podzielone są na 10 przedziałów, po 8 miejsc w każdym z nich, w standardzie klasy II (fotele bez możliwości rozłożenia, zaś rozkładany podłokietnik rozdzielał 4-miejscową kanapę na dwie części). Przejście między przedziałami umożliwia wąski korytarz, drzwi do przedziałów przesuwne otwierane ręcznie. Używane są we wszystkich typach pociągów – zarówno regionalnych, jak i dalekobieżnych.
Dawniej w przejściu między przedziałami były rozkładane siedzenia, obecnie to rzadko spotykane.
Wagony 111A są modernizowane zarówno przez Polregio, jak i przez PKP Intercity.
Przewozy Regionalne przerabiały je na trzy typy, wszystkie bezprzedziałowe z autokarowym układem siedzeń:
– 161A, mające wyodrębnione miejsca dla niepełnosprawnych, toaletę przystosowaną dla osób niepełnosprawnych i miejsca na większy bagaż podręczny; wersja ta ma 50 miejsc siedzących;
– 162A w całości z miejscami klasy II, co daje 78 miejsc siedzących;
– 163A, mający miejsca klas I i II, klasy rozdzielone szklaną ścianą, 67 miejsc siedzących.
We wszystkich rodzajach modernizacji dla Polregio zastosowano drzwi odskokowo-przesuwne otwierane przyciskiem oraz zamontowano przyciemniane okna stałe, w części z nich uchylna górna część. Wagony te są klimatyzowane, mają pod siedzeniami gniazdka 230/240V AC oraz sieć Wi-Fi. Obecnie Polregio użytkuje w sumie 16 takich wagonów – 5 sztuk 161A, 6 sztuk 162A i 5 sztuk 163A. Obsługują m.in. pociąg „Kamieńczyk”, o którym już wspominałem.
PKP Intercity użytkuje głównie przedziałową wersję wagonów 111A. Jednakże i dla tego przewoźnika wykonano wagony bezprzedziałowe. Najpierw w 2013 roku przebudowano 10 wagonów do standardu 168A – wagony oprócz pozbawienia przedziałów przystosowano do przewozu osób niepełnosprawnych. Głębszą modernizację przeprowadziła w 2020 roku bydgoska Pesa do spółki z ZNTK Mińsk Mazowiecki. Przerobiono 125 wagonów 111A na bezprzedziałowe, klimatyzowane, z toaletą w obiegu zamkniętym, gniazdkami 230/240 V AC oraz Wi-Fi. W konfiguracji 111A-20 wagon ma 72 miejsca siedzące.
Dla PKP Intercity powstała jeszcze jedna wersja – 111Arow, również bezprzedziałowa, przystosowana do przewozu rowerów. W tej konfiguracji wagon na miejscach siedzących zmieści 60 lub 66 osób.
Ogółem wyprodukowano 2825 wagonów 111A. W najróżniejszych konfiguracjach po naszych torach jeździ jeszcze około 1500 takich wagonów.
Na koniec trochę danych technicznych:
Typ: 111A
Producent: HCP
Długość: 24,5 m
Szerokość: 2,91 m
Wysokość: 4,06 m
Masa służbowa: 39,5 t
System ogrzewania: elektryczne 3 kV DC
Prędkość eksploatacyjna: 120/160 km/h
Liczba miejsc siedzących (fabrycznie): 80 (10 przedziałów po 8 miejsc)
Liczba miejsc ogółem: 170
Lata produkcji: 1969-1989
